? (UK), Sauerkirschen Widderbock (DE)
Status in NL
Voor 1980: Minder algemeen, vanaf 1980: Zeldzaam. (TEUNISSEN, 2009). Waarneming.nl: Zeldzaam (april 2024)
Tekst: E. van Asseldonk
Herkenning
De Dwarsvlek-wespenboktor is een kleine tot middelgrote boktor (8-20 mm) zonder zijdoorn op het borststuk. De dekschilden zijn zwart met banden en vlekken van gele beharing. De gele gebogen lijn op de dekschilden is lang en loopt door tot voorbij de twee vlekken aan de buitenkant van de dekschilden. Deze twee vlekken staan haaks op de rand van het dekschild, in tegenstelling tot bij de Eikenwespenboktor (Xylotrechus antilope). Aan de voor- en achterkant van het borststuk zitten twee gele plekken. De poten zijn variabel van kleur, oranjebruin tot donkerbruin. De sprieten zijn overwegend egaal roodbruin van kleur. Het verschil tussen mannetjes en vrouwtje is moeilijk te zien.
Gelijkende soorten
Dwarsvlek-wespenboktorren zijn globaal gezien te verwarren met de andere soorten wespenboktorren met een overwegend geel-zwarte tekening: de Grote wespenboktor (Plagionotus arcuatus), Gele wespenboktor (Plagionotus detritus), Kleine wespenboktor (Clytus arietis) en Eikenwespenboktor (Xylotrechus antilope). Samen met deze laatste twee soorten heeft de Dwarsvlek-wespenboktor geen gele middenband op het borststuk. In tegenstelling tot de Kleine wespenboktor heeft de soort twee gele vlekken aan de voorkant van het borststuk en loopt de gebogen gele band op de dekschilden door tot voorbij de twee vlekken aan de zijkant van de dekschilden.
Patroon van vlekken en lijnen op de dekschilden van de Dwarsvlek-wespenboktor (links), Eikenwespenboktor (midden) en de Kleine wespenboktor (rechts).
Bij de Dwarsvlek-wespenboktor staan de twee gele vlekken langs de rand van de dekschilden haaks op de rand van de dekschilden, bij de Eikenwespenboktor staan deze vlekken schuin op de dekschildrand. De hoeken van de dekschilden van de Dwarsvlek-wespenboktor zijn meestal licht gekleurd, in tegenstelling tot bij de Eikenwespenboktor.
De Dwarsvlek-wespenboktor (links) heeft licht gekleurde hoekpunten (1)van de dekschilden, in tegenstelling tot de Eikenwespenboktor (2,rechts).
Habitat, waard- en voedselplanten
De Dwarsvlek-wespenboktor is een warmteminnende soort die voorkomt in bosranden, oude boomgaarden, laanbeplantingen, houtsingels en heggen. De waardplanten bestaan uit onder andere berk (Betula sp.), Haagbeuk (Carpinus betulus), Tamme kastanje (Castanea sativa), meidoorn (Crataegus sp.), Beuk (Fagus sylvatica), eik (Quercus sp.), iep (Ulmus sp.), Hazelaar (Corylus avellana), roos (Rosa sp.), Plataan (Platanus x hispanica), populier (Populus sp.), peer (Pyrus sp.), Pruim (Prunus domestica), lijsterbes (Sorbus sp.), linde (Tilia sp.), iep (Ulmus sp.) (KLAUSNITZER et al., 2016b). De soort schijnt in Nederland een sterke voorkeur te hebben voor meidoorn en wordt hier dan ook vooral in oude meidoornhagen gevonden (TEUNISSEN, 2009).
Het is niet bekend of en waarmee de imago’s zich voeden, maar KLAUSNITZER et al. (2016b) geven aan dat de soort sporadisch op bloemen wordt gevonden. Om welke soorten het gaat wordt hier niet bij vermeld.
Levenswijze
De larven van de Dwarsvlek-wespenboktor leven tussen de bast en het spinthout van zieke of beschadigde, zon geëxponeerde takken. Hier vreten ze gangen die met boormeel gevuld zijn. De poppenkamer wordt in het hout geknaagd en de verpopping vindt hier in het voorjaar plaats. De uitvlieggaten zijn rond en hebben een doorsnede van 6 mm. De ontwikkeling van de larven duurt twee jaar (KLAUSNITZER et al., 2016b).
Vliegtijd & Methode
De imago’s van de Dwarsvlek-wespenboktor zijn actief vanaf april tot in september. De meeste waarnemingen stammen uit juli. De uiterste eigen waarnemingen stammen van 24 juni (2020) en 29 september (2021).
J | F | M | A | M | J | J | A | S | O | N | D |
Zicht | Hout/stobbenverbrand hout | +++ |
Bloeiende kruiden en struiken | - | |
Klopscherm | + | |
Sleepnet | - | |
Licht | ML/HPL | - |
Blacklight | ||
Lokstoffen | Feromonen | - |
Overig | ||
Lokale ervaringen
De Dwarsvlek-wespenboktor is zeer zeldzaam in de Meinweg. Alle waarnemingen stammen uit 2020. Opvallend genoeg zijn alle waarnemingen, waaronder een copula, afkomstig van verbrande stamdelen van Zomereiken (Quercus robur). Voor de natuurbrand is de soort nooit in het gebied gevonden. De soort lijkt hiermee te worden aangetrokken door verbrand hout, maar over deze relatie is verder geen informatie gevonden. Door ons is bloembezoek is bij deze soort nooit waargenomen. Aangezien de soort slechts zelden is waargenomen kan hier verder geen conclusie aan worden verbonden.
In de Meinweg is de soort op dezelfde plekken gevonden de Grote wespenboktor, Gele wespenboktor, Kleine wespenboktor en Eikenwespenboktor.
Cerambycidae-Boktorren is powered by Stichting Koekeloere / Copyright © 2024 . Alle rechten voorbehouden / Disclaimer
